CiddiGazete- Hazine ve Maliye Bakanı Lütfi Elvan, geçtiğimiz hafta düzenlenen, ‘Türkiye 2023 Zirvesi'nde yaptığı konuşmada, "Cumhurbaşkanımızın en hassas olduğu hususlardan birisi, vatandaşlarımızın enflasyona ezdirilmemesidir. İlgili bakanlıklarımızla güçlü bir iş birliği içinde çalışıyoruz, asgari ücret başta olmak üzere bu konuda gerekli hassasiyeti göstereceğiz” ifadelerini kullanmıştı.

TÜRKİYE ÇAPINDA ARAŞTIRMA

Ardından Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Bilgin, TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu'nda Bakanlığının 2022 yılı bütçesine ilişkin yaptığı sunumunda, "Asgari ücretle ilgili hepimizin yaptığı hesaplar, bizim de yaptığımız değerlendirmeler var. Enflasyon karşısında emeği koruyacak bir asgari ücret seviyesinin belirlenmesi gerektiği düşüncesiyle hareket ediyoruz. Bunun için Türkiye çapında bir araştırma yaptırıyorum. Yaklaşık 2 bin 500 muhtelif sektörlerde çalışan, farklı düzeylerde yani küçük, orta ve büyük işletmelerde çalışan işçileri, işverenleri, profesyonel yöneticileri bir de konuyla doğrudan doğruya alakası olmayan esnaf gibi başka mesleklerden insanları kapsayan bir araştırmayla toplumun beklentilerini, temennilerini ve mümkün olabileni ortaya koymaya çalışan bir araştırma yapıyoruz. Bu sadece bir anket çalışması değil. Daha derinlemesine bir çalışmayla bunu ortaya koyacağız. Bu bizim için kamuoyu beklentisini, algısını gösterme şeklinde bir çalışma olacak. İşçilerimizi koruyan, asgari ücret meselesini Türkiye'nin gündeminden çıkaracak bazı düzenlemelerle bir rahatlama sağlayacağını şimdiden söyleyebilirim” diye konuşmuştu.

ASGARİ ÜCRETE SEÇİM ZAMMI

İktidar cephesinden gelen bu açıklamalar 2022 yılında uygulanacak asgari ücret konusunda beklentileri yükseltti.

Sözcü’de yer alan habere göre, 2002-2021 yılları arasında asgari ücrete sadece 3 sene enflasyondan daha düşük zam yapıldı. Diğer tüm yıllarda ise az farkla da olsa asgari ücret enflasyon artışından daha fazla zamlandı. Hali hazırda TÜİK’e göre yıllık enflasyon yüzde 20’ye dayanmış durumda. Gerçek enflasyon ise bu rakamın çok üzerinde.

AKP 7 Haziran 2015’deki seçim öncesi asgari ücrette artışa yönelik özel bir vaatte bulunmamış, ancak Kasım 2015’te yeniden gerçekleşen seçimlerde asgari ücretin 1300 liraya çıkarılacağını açıklamıştı.

2016 yılında uygulanacak asgari ücrete 2015 yılı sonunda net yüzde 33.5’luk bir artış yapılmıştı. Bu yıl da çalışan cephesinde beklenti böyle bir artışın gerçekleşmesi.

ÇALIŞAN CEPHESİ

Pazarlık masasına çalışanlar adına oturacak Türk-İş’in Genel Başkanı Ergün Atalay konuyla ilgili olarak, “Asgari ücretli 7 milyon insan var. Asgari ücret, ‘Bu ücretin altında işçi çalıştıramazsın’ demek. Bu ücret 12 kalemi ilgilendiriyor. İnsanlar bu ücretle geçinmeye mahkum durumda. Bu ücretle 10 gün geçinemezsiniz. Asgari ücret önümüzdeki dönem hiç olmadığı kadar önemli. 45 senedir asgari ücreti konuşuyoruz. Bu sene 45 seneye bedel bir sene. Onun için toplumu tebessüm ettirecek, toplumu memnun edecek, bizim razı geleceğimiz bir tablo çıkarsa biz de altına imza atarız” dedi.

PATRON CEPHESİ

Yeni yılda geçerli olacak asgari ücret konusunda başta Türk-İş olmak üzere işçi konfederasyonları, işveren kuruluşları, 81 ildeki işletme ve temsilcileriyle sıkı bir istişare halinde olduklarını belirten Türkiye İşveren Sendikaları Konfederasyonu (TİSK) ise, “Bizim için tüm çalışma arkadaşlarımızla birlikte büyüyebilmek esas. Çalışma arkadaşlarımızın hayat kalitesini kalıcı şekilde artıracak ve büyük küçük bütün işletmelerimize değer katacak her türlü kararın en büyük destekçisiyiz. Bu yaklaşımla ortaya koyacağımız toplam fayda odaklı çalışmalarımızı komisyona sunmaya hazırlanıyoruz. Bu sene asgari ücret için gerek küresel enflasyon, gerek ülkemizin rekabetçiliğini etkileyen diğer faktörler de değerlendirilerek optimal ve akılcı seviyede uzlaşı sağlayacağımıza inancımız tamdır” değerlendirmesini yaptı.

‘DENGELİ BİR ASGARİ ÜCRET’

TİSK Yönetim Kurulu, birinci önceliklerinin her zaman olduğu gibi ülkenin ve çalışanların sürdürülebilir refahı olduğunu bildirerek, şunları kaydetti:

“Bu yıl, asgari ücret müzakereleri küresel boyutta devam eden olağanüstü ekonomik şartların gölgesinde gerçekleşecek. Refah seviyelerini, istihdamı korumak, ilave istihdam ve yeni yatırım oluşturmak, salgında zor durumda kalan sektörlerin üzerindeki baskıyı azaltmak için dönemin koşullarını ve uzun vadeli ekonomik etkileri dikkate alan, dengeli bir asgari ücretin belirlenmesini bu yıl her zamankinden de önemli buluyoruz.”

ASGARİ ÜCRETTE 2010’DAN BU YANA DEĞİŞİM

Asgari ücrette çoğu zaman yılın ilk yarısında ve ikinci yarısında iki farklı asgari ücret uygulanıyor. Cumhurbaşkanlığı Strateji ve Bütçe Başkanlığı hesaplamalarda yılın ortalamasını alıyor ve ekonomi dünyasında bu hesap esas alınıyor.

KOMİSYON GELECEK AY TOPLANACAK

Asgari ücreti, işçi, işveren ve hükümeti temsil eden 5'er kişiden oluşan 15 kişilik komisyon belirliyor. Aralıkta toplanan komisyonda kararlar oy çokluğuyla alınıyor. Ancak, hükümetin oyu belirleyici oluyor.

GENİŞ BİR KESİMİ İLGİLENDİRİYOR

Asgari ücret yalnızca asgari ücret alanları ilgilendirmiyor. Öncelikle Asgari Geçim İndirimi’nden (AGİ) dolayı tüm çalışanlar az ya da çok asgari ücretten etkileniyor.

Bunun yanı sıra, işsizlik maaşı bağlananlar, 65 yaş aylığı alanlar, herhangi bir işte çalışmadıkları için Genel Sağlık Sigortası (GSS) primini kendi ödeyenler, isteğe bağlı sigortalılar, erken emekli olmak için borçlanma yapmak isteyenler, sosyal güvenlik primi ödeyen işverenler ve Bağ-Kur'lular ile Bireysel Emeklilik Sistemi'ne (BES) para yatıranlar yeni belirlenecek asgari ücretten doğrudan etkileniyor.