CiddiGazete- Ankara Sanayi Odası (ASO) Ağustos ayı Meclis Toplantısı, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Işıkhan’ın katılımıyla yapıldı.
ASO Başkanı Seyit Ardıç, toplantıda gündemdeki ekonomik gelişmeleri değerlendirdi.
Enflasyon, faiz artışı, üretim, finansmana ulaşabilme zorlukları ve nitelikli iş gücü gibi konular hakkındaki görüşlerini ifade eden Ardıç, mevcut süreçte firmaları zorlayan hususları şöyle sıraladı:
ASGARİ ÜCRET ARTIŞI
- Asgari ücret artışlarını, büyümenin kapsayıcılığını artırması bakımından değerli buluyoruz. Çalışanlarımızın refahının artmasını destekliyoruz. Öte yandan, işveren üzerinde oluşacak yükün bir kısmının devletimiz tarafından karşılanması da önemli bir husustur. Zira son dönemde enflasyon oranının üzerinde artırılan asgari ücret işletmelerimizi zorlamaktadır. 2016 yılında uygulanmaya başlandığında brüt asgari ücretin %6’sı oranında olan asgari ücret desteği, bu oran dikkate alınarak sürekli hale getirilmelidir.
VERGİ, SGK VE İŞSİZLİK SİGORTASI
- Sanayicilerimiz tarafından istihdama ilişkin olarak her fırsatta dile getirilen sorunların başında, vergi, SGK ve işsizlik sigortası gibi ücret dışı kalemlerin daha düşük düzeylere indirilmesi hususu yer almaktadır.
GELİR VERGİSİ BASAMAKLARI
- Özellikle, ücretlilere uygulanan gelir vergisi basamakları önemli ölçüde açılmalıdır. Gelir vergisinin birinci basamağı geçmişte brüt asgari ücretin 22 katı iken mevcut durumda 6 katına gerilemiş durumdadır. Uygulanan gelir vergisi oranları işçilik giderlerini yükseltmekte, ancak çalışanlarımızın aldığı net ücreti ise önemli oranda düşürmektedir. Gelir vergisi basamakları yeniden düzenlenerek her yıl yeniden değerleme oranında artırılmalıdır.
ZORUNLU ENGELLİ İSTİHDAMI
- Engelliler tehlikeli ve çok tehlikeli işyerlerinde çalışmak istemediği için istihdam edecek engelli bulunamadığı halde bile firmalara yaptırım uygulanmaktadır. Bu tür işyerlerinde zorunlu istihdam yerine başka uygulamalar geliştirilmelidir.
KIDEM TAZMİNATI KREDİSİ
- EYT düzenlemesi sebebiyle emekli olacak yaklaşık 1 milyon 750 bin çalışanımıza ödenen/ödenecek olan yaklaşık 300 milyar TL tutarındaki kıdem tazminatı yükünün işletmelerimizin finansman yapısını bozmaması için uygun şartlarla KGF kredisi sağlanması talebimiz bankalarca karşılık bulmamıştır. Mevzuat gereğince işçinin emekli olması durumunda kıdem tazminatı derhal ödenmek durumundadır. Bu yasal yükümlülük dikkate alınarak uygun şartlarla işletmelerimize kredi sağlanmalıdır.
EYT DÜZENLEMESİ
- Sosyal güvenlik sisteminin aktüerya dengesini, işletmelerimizin işgücü yapısını bozacak EYT benzeri uygulamalara son verilmelidir.
İSTİHDAM TEŞVİKİ
- İmalat ve bilişim sektörlerine yönelik istihdam teşvikinin süresi 2022 yılı sonu itibariyle sona ermiştir. İstihdamın artırılmasına büyük katkı veren söz konusu teşvik tekrar uygulamaya alınmalıdır.
TEMİNAT GÜNCELLEMESİ
- SGK ve maliye borcu olan işverenler borçlarını taksitlendirmek istediklerinde, borç miktarı 50 bin TL üzerinde ise teminat istenmektedir. Söz konusu düzenleme 2008 yılında çıkarılan 5766 Sayılı Kanunun 6.maddesi ile yapılmıştır. Aradan geçen süre içerisindeki enflasyon ve günümüz ekonomik şartları dikkate alınarak bu rakamın en az 250 bin TL olarak güncellenmesi ve her yıl yeniden değerleme oranında yükseltilmesi gerekir.
'SEHVEN KAYIT DIŞI'
- Üyelerimiz, işçi çalıştırma uygulamaları ile ilgili sehven yapmış olduğu hatalardan dolayı bile kayıt dışı olarak değerlendirilerek istihdam teşvikleri kaldırılmaktadır. Bu gibi durumlarda sadece hata yapılan ayın teşvikleri iptal edilmelidir.
İŞBAŞI EĞİTİM PROGRAMLARI
- İşbaşı eğitim programlarını düzenleyen yönetmelikte 2022 yılında yapılan değişiklik kapsamı çok daralttı. Mevcut uygulama istihdama önemli bir katkı vermemektedir. İşbaşı eğitim programları; bütün sektörleri kapsayacak şekilde süreleri uzatılmalı, küçük işletmelerin ihtiyacına cevap vermeli, taahhüt oranı azaltılmalı, taahhütler hesaplanırken kısmi çalışanlar dikkate alınmalıdır.
MESLEKİ YETERLİLİK BELGESİ
- “Mesleki Yeterlilik Belgesi” desteği 31.12.2021’de sona erdi. Belgeli çalışan sayısının artmasına büyük katkı veren destek, belge yenilemeyi de kapsayacak şekilde sürekli hale getirilmelidir.
- TOBB ve İŞKUR arasında imzalanan protokol ile işletmelerin kendi ihtiyaçlarına göre işsizlere mesleki eğitim vermelerini ve kurslarını tamamlayanların işe başlamasını sağlayan MEGİP projesi sayesinde ülke genelinde 100 binden fazla yeni istihdam oluşturduk. Ancak İŞKUR 2022 yılından itibaren projeyi uzatmadı. MEGİP projesi tekrar uygulanmaya alınmalıdır.
- Sanayi kesiminin süregelen uygulayıcı kadrolar sıkıntısını gidermek üzere, İşsizlik Fonunun Sanayici İşbirliğinde Mesleki Eğitim Projesi (SİMEP) gibi programlarda kullanılması ve böylece çıraklık eğitiminin cazip hale getirilmesi faydalı görülmektedir.
'SGK İŞÇİ SAYISINI PAYLAŞMALI'
- Tacir ve sanayici ayrımı için işletmelerde istihdam edilen işçi sayısının bilinmesine ihtiyaç bulunmaktadır. SGK, sanayi odaları ile işletmelerin işçi sayısını paylaşmalıdır.
ESNEK ÇALIŞMA
- İş kanunumuzda yer alan esneklik hükümleri işletmelerimizin ihtiyaçlarına cevap vermemektedir. Esnek çalışma biçimlerinin istihdama katkısını azaltan mevzuat katılıkları ortadan kaldırılmalıdır.
ZORUNLU İSTİHDAM
- Diğer yandan, işletmelerimizin kâr elde ederek ve öz sermaye biriktirerek büyümelerini sağlamak üzere büyümelerinin önünde engel teşkil eden yükümlülüklerin giderilmesi gerekmektedir. Bu yükümlülüklerden biri de, zorunlu istihdamdır. Zorunlu istihdam yükleri kaldırılarak yükümlülüklerin hizmet alımı yolu ile yerine getirilmesi sağlanmalıdır.
ERKEN EMEKLİLİK HAKKI
- Ağır sanayi sektörlerinde çalışacak işçilere ek katkı sağlayacak vergi ve sosyal güvenlik teşvik uygulamalarına ihtiyaç bulunmaktadır. Sanayi işletmelerinde istihdamı özendirmek için ağır sanayilerde çalışanlara erken emeklilik hakkının verilmesinin yararlı olabileceği düşünülmektedir.