CiddiGazete- Genel seçimlere bir yıldan az bir süre kala erken seçim tartışmaları gündemden düşmüyor. Cumhur İttifakı ortakları Recep Tayyip Erdoğan ve Devlet Bahçeli başta olmak üzere iktidar cephesi ısrarla “Erken seçim yok. Seçimler zamanında yapılacak” sözleriyle 18 Haziran 2023 tarihini işaret etse de siyasi kulislerde erken seçim ihtimali sık sık dile getiriliyor.

TÜRKİYE’DE ÇOK PARTİLİ HAYAT

Türkiye’de çok partili hayat, 1924 yılında kurulup 1925 yılında kapatılan Terakkiperver Cumhuriyet Fırkası (TCF) ve 1930 yılında kurulup aynı yıl kapatılan Serbest Cumhuriyet Fırkası (SCF) ile başladı. Ancak bu kısa ömürlü partilerin seçime girmesi mümkün olmadı.

1945 yılında Cumhuriyet Halk Partisi (CHP) dışında ikinci bir partinin, Nuri Demirağ liderliğindeki Millî Kalkınma Partisi’nin (MKP) kurulmasıyla 1946 yılında genel seçim yapıldı ve Türkiye’de çok partili hayat gerçek anlamda başlamış oldu.

Türkiye’de 1946 yılından bu yana tam 20 kez genel seçim yapıldı.

1982’YE KADAR 2 ERKEN SEÇİM

Haber Global’den Eren Sakarya’nın haberine göre, 1982 yılından önce Türkiye'de sadece 1957 ve 1977 yılları olmak üzere, iki kez erken seçim yapıldı.

1982 Anayasası'nda bulunan genel seçimlerin 5 yılda bir yapılması ile ilgili madde, 21 Ekim 2007 tarihinde yapılan, cumhurbaşkanının halk tarafından seçilmesi ve genel seçimlerin 4 yılda bir yapılması başta olmak üzere birtakım anayasa değişikliklerinin kabul edildiği referanduma kadar yürürlükte kaldı.

1982-2007 arasındaki 7 seçimden 6’sı ise erken seçim olarak yapıldı.

BAHÇELİ VE ERKEN SEÇİM

12 Haziran 2011 ve 7 Haziran 2015 seçimleri zamanında yapıldı ancak 7 Haziran 2015 seçimlerinde Türkiye'de 2002 genel seçimlerinden bu yana ilk defa bir parti tek başına iktidar olamadı.

Bu durum, seçim sonuçları belli olur olmaz erken seçim ihtimalini gündeme getirdi. Erken seçimden ilk bahseden kişi, Devlet Bahçeli oldu ve seçim için 15 Kasım tarihini telafuz etti.

Dönemin AKP Genel Başkanı ve Başbakanı Ahmet Davutoğlu’nun koalisyon görüşmeleri sonuç vermeyince Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan erken seçim kararı aldı. Yüksek Seçim Kurumu (YSK) seçim tarihi olarak 1 Kasım 2015’i belirledi.

Türkiye’de parlamenter sistemden “Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi”ne geçişin de oylandığı 20 Ocak 2017 tarihinde yapılan referandumda genel seçimler için süre 4 yıldan 5 yıla çıkarıldı. Milletvekili ve cumhurbaşkanı seçimlerinin 5 yılda bir, aynı gün yapılması kararlaştırıldı.

EN GEÇ 18 HAZİRAN 2023

Bu referandumun ardından yapılan 24 Haziran 2018 seçimleri de Türkiye'de seçmenin vaktinden önce sandığa gittiği erken seçimlerden biri oldu.

24 Haziran 2018’i takip edecek Türkiye genel seçimleri ve eş zamanlı olarak yapılacak olan cumhurbaşkanlığı seçiminin en geç 18 Haziran 2023’te gerçekleştirilmesi gerekiyor.

Peki Türkiye’de seçimler bu kez zamanında mı yapılacak yoksa son yıllarda olduğu gibi erken seçim geleneği devam mı edecek?

YÜZDE 7 SEÇİM BARAJI

Haberglobal’e konuşan Prof. Dr. Ersin Kalaycıoğlu Türkiye'de daha önce gerçekleştirilen erken seçimlerin bir fotoğrafını çekerek, erken seçimlerin ya iktidardaki partilerin güçlü olduğu bir dönemde ya da ekonomik sebeplerle oyların düşeceği endişesi ile yapıldığını söylüyor. Erken seçim yapılması halinde yeni seçim kanunu devreye girmeyecek böylece yüzde 7 seçim barajı geçerli olmayacak. Yeni seçim kanununun uygulanabilmesi için en az 1 yıl geçmesi gerekiyor. Kalaycıoğlu İngiltere'de de yakın tarihte Türkiye gibi birçok erken seçimin yapıldığını sözlerine ekliyor.

'ERKEN SEÇİM İHTİMALİ ZAYIF'

Sözcü Gazetesi Yazarı Aytunç Erkin, önceki gün Haber Global'de Senem Toluay Ilgaz'ın sunduğu "Neden?" isimli programda erken seçim ihtimalini zayıf gördüğünü ifade etmişti. Erkin, bazı ekonomik düzenlemeler yapılmadığı sürece erken seçimin Cumhur İttifakı'nın gündeminde olmadığını belirtiyor.

Bugün dar gelirlilerin 2 bin 500 TL’ye kadar olan fatura borçlarını devletin üstlenmesi ve EYT (emeklilikte yaşa takılanlar) konusu gündemin sıcak maddelerinden.

Aynı programa katılan gazeteci Yazar Mehmet Hacet ise AKP'nin önde gelen isimlerinden aldığı bilgiye göre erken seçim olmayacağı izlenimini edindiğini söyledi.