Gutenberg'in matbaayı geliştirmesinden önce Batı'da el yazması yüzlerce gazete çıkıyordu. Matbaa sosyal gereksinimlerin zorlaması ile geliştirildi. Her gazetenin 100-500 arası satış sayısı olduğu dikkate alınırsa çok geniş bir piyasa oluşmuştu. Aynı yıllarda Osmanlı'da el yazması gazeteler yoktu.
Osmanlı Sultanı II. Beyazıt 1485'te çıkardığı bir fermanla matbaaların Müslümanlara yönelik Arapça harflerle baskı yapmasını yasakladığında ortada matbaa yoktu. İlk matbaa Selanik'te 1493'te Yahudiler tarafından kuruldu. Yani matbaadan önce yasaklama fermanı yayınlandı.
Bizim İslamcılar "Bu yasaklama işinde şeyhülislamların parmağı mutlaka vardır" düşüncesi ile hemen abuk sabuk savunma geliştirirler. Yok yok bu II. Beyazıt fermanında din adamlarının desteği, katkısı yoktur. Geliştirilen savunmaların en gülüncü de İzahlı Osmanlı Tarihi'nde yer aldığını görünce hayretten dilimi yutacaktım. İsmail Hami Danişmend, İtalyan mühendis Kont Marsigli'yi kaynak göstererek "1727 yılında İstanbul'da 90.000 ailenin hattat oluğunu" yazar. Kont Marsigli hadi saçmalama hakkını kullandı diyelim, "Osmanlı Tarihçisi" bilinen İ. H. Danişment bu bilgiyi 1727 yılındaki Osmanlı nüfusu ile kıyaslayıp niye bir mantık süzgecinden geçirmedi?..
İnternette üç dört saatimi ayırarak araştırdım. 1727 yılı yakınlarında nüfus sayımı yok; Osmanlı ilk nüfus sayımını 1831'de yapmış, İstanbul merkez değil "İstanbul ili nüfusu" o tarihte 873.565 kişi. Prof. Erhan Afyoncu "İstanbul'un nüfusu 1520'lerde 400.000, 18. Yüzyıl sonunda tahmini 700.000 olduğunu söylüyor. Yani 1727 yılında tahmini İstanbul il nüfusu 600.000 diyebiliriz.
O yılın ulaşım araçlarına göre Pendik'te, Bakırköy'de oturan bir kişinin hattatlık yapması çok zor. Hadi 350 bin diyelim İstanbul merkez nüfusuna. Bu sayının içinde bırakın hattatlığı, okuryazar sayısı bile 90.000 olamaz. Ya bir de aile ise?.. Bir aileyi 5 kişi sayarsak 450.000 rakamı ortaya çıkar. Eyvah!.. İstanbul'daki kişi sayısı bile hattat sayısına yetmedi. Kısacası İ. H. Danişment, Kont Marsigli'yi kaynak göstererek ciddiyetsiz bir tavır sergilemiş. Bu saçma bilgiyi birçok gazeteci, yeni kuşak İslamcılar, hatta genç akademisyenlerin alıp kullandıklarını gördüm internette.
Eğer İ. H. Danişment günümüzde yaşasa imiş Feysbuk'tan, Tivıtırdan birçok paylaşımı kaynak olarak kullanabilirmiş çünkü Kont Marsigli'nin saçmalığı erişilmez bir zirve. Geçen gün bir paylaşım gördüm: "Tayyip Erdoğan askerlik yaparken 2 mermi ile 47 kişi öldürmüş." Bu paylaşım bile Kont Marsigli'nin saçmalık zirvesine yaklaşamaz.
